ฮ่องกง ถูกตัดชื่อออกจากอันดับสูงสุดของดัชนีชี้วัดเสรีภาพทางเศรษฐกิจประจำปี ในฐานะประเทศที่มีเสรีภาพทางเศรษฐกิจสูงสุด เนื่องจากกลุ่มคลังสมองผู้รวบรวมและจัดอันดับดังกล่าวมองว่าประเทศฮ่องกงกำลังถูกครอบงำและควบคุมโดยรัฐบาลจีน โดยการประกาศดังกล่าวซึ่งเกิดขึ้นหลังจากที่รัฐบาลจีนเร่งปราบปรามความขัดแย้งและการประท้วงที่เริ่มมีความรุนแรงเมื่อปี 2562 ถือเป็นการลดอันดับความน่าเชื่อถือและชื่อเสียงของฮ่องกงเป็นอย่างมาก
The Heritage Foundation ซึ่งเป็นมูลนิธิของกลุ่มคลังสมองอนุรักษ์นิยมของสหรัฐอเมริกา ทำหน้าที่ตีพิมพ์ดัชนีอันดับเสรีภาพทางเศรษฐกิจประจำปีของแต่ละประเทศและภูมิภาค เพื่อเป็นเครื่องชี้วัดถึงสภาพแวดล้อมด้านข้อกำหนดและกฎหมายที่เอื้ออำนวยต่อการดำเนินธุรกิจในแต่ละประเทศ และตลอดเวลา 26 ปีที่ผ่านมา ประเทศฮ่องกงเป็นประเทศที่ครองแชมป์อันดับหนึ่งมากที่สุดถึง 25 ครั้งด้วยกัน ถือเป็นความภาคภูมิใจและเป็นเกียรติสำหรับรัฐบาลฮ่องกง ซึ่งมักจะใช้ตำแหน่งดังกล่าวในการประชาสัมพันธ์เพื่อเชิญชวนให้ต่างชาติเข้ามาลงทุน
นายเอ็ดวิน เจ ฟูลเนอร์ ผู้ก่อตั้ง The Heritage Foundation ชี้ว่าการสูญเสียอิสรภาพทางการเมืองและอำนาจอธิปไตยของฮ่องกงในช่วงเวลาสองปีที่ผ่านมา ทำให้ฮ่องกงไม่สามารถแยกตัวหรือมีความแตกต่างที่โดดเด่นจากศูนย์กลางทางการค้าอื่นๆ ของประเทศจีน เช่น เซี่ยงไฮ้ และ ปักกิ่ง ในหลายแง่มุม ฮ่องกงถูกยึดติดกับประเทศจีนอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ ในขณะที่อัตลักษณ์ความเป็นฮ่องกงก่อนที่อังกฤษจะส่งมอบคืนให้กับประเทศจีน เช่น การใช้ระบอบกฎหมายแบบอังกฤษ เสรีภาพในการแสดงความคิดเห็น และระบอบประชาธิปไตยล้วนมีความอ่อนแอลงอย่างมีนัยสำคัญ
เมื่อปี 2562 ฮ่องกงยังคงครองแชมป์อันดับหนึ่งของดัชนีชี้วัดเสรีภาพทางเศรษฐกิจเป็นปีที่ 25 ติดต่อกัน และรัฐบาลฮ่องกงได้กล่าวว่าดัชนีดังกล่าวย้ำให้เห็นถึงความยืดหยุ่นของระบบเศรษฐกิจในฮ่องกง กรอบกฎหมายที่มีมาตรฐานด้านคุณภาพสูง การไม่ประนีประนอมต่อการทุจริตคอร์รัปชัน ความโปร่งใสของรัฐบาล กรอบข้อกำหนดที่มีประสิทธิภาพ และความเปิดกว้างต่อการค้าในระดับสากล
แต่เมื่อปีที่ผ่านมาฮ่องกงถูกประเทศสิงคโปร์แซงหน้าและคว้าอันดับหนึ่งไปแทน หลังจากที่รัฐบาลจีนหันมาบังคับใช้กฎหมายความมั่นคงแห่งชาติในฮ่องกง ซึ่งในขณะนั้นผู้ว่าการพาณิชย์ของฮ่องกงยังไม่ได้แสดงความกังวล เพราะคาดว่าฮ่องกงจะสามารถกลับมาครองตำแหน่งที่หนึ่งได้อีกครั้ง แต่ปัจจุบันทั้งฮ่องกงและมาเก๊า ซึ่งจะกลายเป็นส่วนหนึ่งของประเทศจีนในไม่ช้ากลับถูกจัดอันดับอยู่ที่ 107 ของดัชนีดังกล่าว และเป็นอันดับที่อยู่ระหว่างประเทศยูกันดาและอุซเบกิสถาน ซึ่งอยู่ในกลุ่มที่ถูกเรียกว่าค่อนข้างขาดเสรีภาพ
ปัจจุบันรัฐบาลจีนยังคงยืนยันว่ากฎหมายความมั่นคงของชาติมีความจำเป็นในการรักษาเสถียรภาพและความมั่นคงของฮ่องกง แต่กฎหมายดังกล่าวทำให้ความสัมพันธ์ทั้งในทางนิติบัญญัติและตุลาการที่ฮ่องกงมีต่อจีนเปลี่ยนแปลงไปโดยสิ้นเชิง และการเข้าควบคุมฮ่องกงของจีนยังทำให้นานาประเทศที่เป็นพันธมิตรกับสหรัฐฯ ลดความสนใจในการทำธุรกิจหรือกิจกรรมทางเศรษฐกิจร่วมกับฮ่องกงลงเช่นกัน
อ่าน : ฮ่องกงเตรียมทุ่มอีก 15,000 ล้านดอลล์ บรรเทาผลกระทบโควิด
